Zakłucia, skaleczenia i zachlapania skażonym materiałem biologicznym zdarzają się w szpitalach i przychodniach każdego dnia. Personel medyczny jest zatem codziennie narażony na ryzyko zakażeń ponad trzydziestoma potencjalnie niebezpiecznymi patogenami, w tym HBV, HCV oraz HIV.
Według Światowej Organizacji Zdrowia, do prawie 40 % zakażeń WZW B i C rozpoznanych wśród personelu medycznego dochodzi podczas pracy — głównie na skutek zakłucia skażoną igłą. Z około 35 milionów pracowników służby zdrowia na całym świecie rocznie blisko 65 tys. zapada na wirusowe zapalenie wątroby typu B, 16 tys. na WZW C, a około tysiąca zakaża się HIV.[1] WZW B jest uznawane za chorobę zawodową pracowników służby zdrowia.
Studencie pamiętaj! Wirusem HIV możesz zarazić się również na praktykach! Jeśli istnieje podejrzenie, że mogło dojść do zarażenia, największą szansą na pozbycie się wirusa z organizmu jest natychmiastowe leczenie. Po 48 godzinach jest już za późno na podanie leków.[2]
Case study studenta
Marek, student medycyny, praktykant w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie. Studia medyczne wybrał, ponieważ dobrze odnajduje się w pracy z innym ludźmi, ma dobry kontakt zarówno z rówieśnikami, jak i osobami starszymi. Dodatkowo w liceum nauczycielka zaszczepiła w nim ciekawość biologią człowieka. Zwrócił uwagę również na liczne możliwości rozwoju, prestiż zawodu oraz satysfakcjonujące zarobki. Na praktykach zawsze wychodził przed szereg, zadawał dodatkowe pytania, aktywnie korzystał z wszelkich okazji ćwiczenia swoich umiejętności w praktyce.
Odpowiedzialny za studentów lekarz, pewnego dnia wskazał Marka do pobierania krwi pacjentce. Chłopak pobierał krew nie pierwszy raz, znał procedurę, więc zabrał się do pracy. Wszystko przebiegło pomyślnie krew została pobrana, wymieszana poprzez kilkukrotne uważne odwracanie zamkniętej probówki. Nagle jeden z kolegów niechcący potknął się o krzesło, na którym siedział Marek. Ten akurat wyciągnął igłę i w wyniku szturchnięcia zakłuł się nią. Świadomy zagrożenia jakie niesie ze sobą kontakt z cudzą krwią, zgłosił ten fakt przełożonemu. Pacjentka była urodzona przed 1986 r, więc prawdopodobnie nie była szczepiona na WZW. Mogła być również zakażona wirusem HIV. Z tego powodu konieczne było poddanie się badaniu i ewentualnemu leczeniu.
Szczepienie a odporność na WZW
Polacy urodzeni przed 1986 rokiem nie byli szczepieni na WZW. Przyjęcie 3 dawek szczepienia zapewnia ponad 96 proc. skuteczności w ochronie przed zachorowaniem. Odporność utrzymuje się co najmniej 20 lat, a prawdopodobnie całe życie. Koszt trzech dawek to kwota około 120–150 zł. Koszt choroby jest znacznie wyższy, łącznie z możliwością zapłacenia ceny najwyższej – własnego życia.[3]
Należy mieć świadomość, że u kilku procent osób szczepionych w sposób prawidłowy, nie dochodzi do wytworzenia odporności i są one nadal wrażliwe na infekcję. Dlatego też konieczne jest sprawdzenie obecności przeciwciał anty-HBs po ostatniej dawce szczepionki.
Życie nie rozpieszcza studentów, ani lekarzy stażystów. Możliwość zakażenia wirusami jest wpisana w ryzyko pracy z pacjentami, a brak wynagrodzenia w czasie praktyk to znaczący problem przy konieczności wykupienia leków antyretrowirusowych. Dlatego warto pomyśleć o ubezpieczeniu. TU INTER Polska S.A. proponuje Pakiet dla Studentów ochronę podczas studiów oraz dedykowany Stażystom pakiet ubezpieczeń z Ochroną HIV/WZW.
Co zrobić w sytuacji ekspozycji na materiał zakaźny?
W razie narażenia na zakażenie HIV lub WZW należy zastosować się do procedur w obowiązujących w miejscu wykonywania zawodu medycznego.
Po narażeniu na zakażenie HIV lub WZW należy:
- poddać się leczeniu i stosować się do zaleceń, mających na celu złagodzenie skutków
- w terminie 14 dni kalendarzowych zgłosić do INTER Polska zaistniały wypadek/narażenie,
- poddać się badaniu przez lekarzy wskazanych przez INTER Polska lub ewentualnej obserwacji klinicznej,
- podjąć aktywną współpracę z INTER Polska w celu wyjaśnienia wszelkich okoliczności powstania wypadku i ustalenia jego następstw,
- dostarczyć do INTER Polska dokumenty niezbędne do rozpatrzenia wniosku o wypłatę świadczenia. Dokumenty należy dostarczyć w ciągu 7 dni od daty zakończenia leczenia i rehabilitacji, nie później jednak niż 24 miesiące od daty zdarzenia objętego zakresem ubezpieczenia.
- itd.
Więcej informacji znajdziesz tutaj: https://interpolska.pl/wp-content/uploads/2020/04/IPID_Ochrona_HIV_WZW.pdf
https://interpolska.pl/wp-content/uploads/2020/04/OWU_Ochrona_HIV_WZW_69.pdf
[1] https://pulsmedycyny.pl/zagrozenia-lekcewazone-przez-bialy-personel-889507 [dostęp:09.07.2020]
[2] https://www.archiwum.mz.gov.pl:443/zdrowie-i-profilaktyka/hiv-i-aids/ [dostęp:09.07.2020]
[3] https://www.rp.pl/zdrowie/art1664951-zakazenie-wzw-b-wielu-polakow-nadal-bez-ochrony