Epidemia AIDS trwa już ponad 40 lat. Według danych WHO, wirus HIV przyczynił się w tym czasie do co najmniej 40 milionów zgonów. Mimo wielu starań i coraz lepszych metod leczenia, choroba ta wciąż jest obecna w naszym społeczeństwie [1]. W pierwszej połowie 2022 roku liczba nowych przypadków zakażeń wirusem HIV w Polsce wyniosła 880, czyli ponad dwa razy więcej niż w roku ubiegłym [2]. Aby zwrócić uwagę na ten wciąż aktualny problem, co roku 1. grudnia obchodzimy Światowy Dzień AIDS.
Z tej okazji warto przypomnieć, że zakażenie wirusem HIV może dotyczyć również pracowników ochrony zdrowia. Jest to grupa zawodowa szczególnie narażona na kontakt z materiałem zakaźnym. Szacuje się bowiem, że w Polsce co roku dochodzi do 37 tysięcy zakłuć lub zranień ostrym narzędziem medycznym, a każde z nich niesie za sobą ryzyko zakażenia m.in. wirusem HIV [3].
Zakażenie HIV – ryzyko wśród medyków
Najważniejszym elementem zapobiegania zakażeniom wirusem HIV jest stosowanie bezpiecznego sprzętu. Do zakażenia może dojść m.in. w przypadku zakłucia igłą, skaleczenia, zachlapania błon śluzowych, uszkodzeń skóry czy ugryzienia. Nawet 75% przypadków zranień powstaje w czasie wykonywania procedur medycznych. Większość z nich to samozranienia, jednak zdarzają się przypadki zranienia przez współpracownika, a także te wynikające z działań pacjenta [3].
Do częstych sytuacji, które zwiększają ryzyko zakłucia, należą: nakładanie osłonki na zużytą igłę, wkładanie zużytej igły do przepełnionego pojemnika czy nieuważne zdejmowanie igły ze strzykawki [3]. Każdego roku aż 170 000 pracowników ochrony zdrowia z całego świata jest narażonych na przezskórne zakażenie wirusem HIV [5].
Co zrobić w przypadku kontaktu z materiałem zakaźnym?
Jeżeli dojdzie do kontaktu z materiałem zakaźnym, to warto pamiętać o kilku zasadach zmniejszających ryzyko. W przypadku zranienia nie powinno się tamować krwawienia ani starać się wyciskać krwi. Ranę należy przemyć pod bieżącą wodą lub umyć mydłem. W przypadku, gdy kontakt dotyczy błon śluzowych, należy kilkakrotnie, obficie przepłukać je wodą lub solą fizjologiczną [4].
Szacuje się że nawet 80% przypadków narażenia na materiał zakaźny nie jest zgłaszanych [3]. Nie należy jednak tego lekceważyć. Bardzo ważne jest natychmiastowe zgłoszenie się do ośrodka specjalistycznego, który, o ile zajdzie taka potrzeba, pomoże wdrożyć postępowanie profilaktyczne [4].
Zakażenie HIV – postępowanie poekspozycyjne krok po kroku
Postępowanie poekspozycyjne ma na celu m.in. ocenę ryzyka zakażenia, minimalizację stresu i ustalenie wskazań do leczenia. Według wytycznych Polskiego Towarzystwa Naukowego AIDS z 2022 roku, jednym z pierwszych etapów działania jest oznaczenie przeciwciał anty-HIV i antygenu p24 u osoby eksponowanej. Bardzo często nie wiadomo, kim jest pacjent źródłowy lub jego status zakażenia jest nieznany. W takiej sytuacji zalecane jest jak najszybsze rozpoczęcie leczenia – najlepiej w ciągu 4 godzin od kontaktu z materiałem zakaźnym, maksymalnie w ciągu 48 godzin. Najczęściej stosuje się połączenie trzech leków antyretrowirusowych, a czas terapii wynosi 28 dni. Ponowne oznaczenie przeciwciał anty-HIV i antygenu p24 wykonuje się zazwyczaj 8 tygodni po zakończeniu leczenia [4].
Zakażenie HIV – jak się chronić?
Ryzyko zakażenia wirusem HIV jest, niestety, nieodłącznie związane z pracą w ochronie zdrowia. Kontakt z materiałem zakaźnym to przede wszystkim wielki niepokój o własne zdrowie. Z tego powodu oferujemy ubezpieczenie INTER Lekarz, które, w zależności od preferencji, zapewnia ochronę HIV/WZW w dostosowanym do potrzeb wariancie. Pakiet zapewnia:
- zwrot kosztów za badania na obecność wirusów HIV i WZW (do 2500 zł),
- pokrycie kosztów zakupu leków, kuracji antyretrowirusowej HIV (do 10 000 zł),
- wypłatę jednorazowego świadczenia w przypadku zakażenia HIV lub WZW (do 200 000 zł).
Co ważne, ubezpieczenie obejmuje Klauzulę Agresji Pacjenta gwarantującą ochronę ubezpieczeniową w przypadku fizycznego ataku, napaści na personel medyczny.
Szczegóły oferty ubezpieczenia obejmującego ochronę HIV/WZW znajdą Państwo na naszej stronie internetowej. W wyborze wariantu może pomóc również Agent INTER, który odpowie na wszystkie pytania. Zachęcamy do kontaktu!
Referencje
- https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hiv-aids [ostatni dostęp: 08.11.2022 r.]
- https://www.mp.pl/aids/aktualnosci/308547,rosnie-liczba-zakazen-hiv-w-polsce [ostatni dostęp: 08.11.2022 r.]
- https://journals.viamedica.pl/renal_disease_and_transplant/article/view/45587/37364 [ostatni dostęp: 08.11.2022 r.]
- http://www.ptnaids.pl/images/pliki/zalecenia_2022_internet_OK.pdf [ostatni dostęp: 08.11.2022 r.]
- http://www.wbc.poznan.pl/Content/323368/PDF/index.pdf [ostatni dostęp: 24.11.2022 r.]