Jak co roku październik to czas, w którym absolwenci kierunku lekarskiego stawiają pierwsze kroki w zawodzie lekarza. Przez 13 miesięcy stażu podyplomowego będą poznawać specyfikę wybranego zawodu i uczyć się praktycznych umiejętności. Dla wielu z nich to nie tylko początek pracy w roli lekarza, ale także pierwsza “poważna” praca w życiu. W związku z tym, zaczynają zastanawiać się nad takimi sprawami, jak podatek dochodowy, składki ZUS czy ubezpieczenie. W tym artykule zajmiemy się kwestią ubezpieczeń. Jakie ubezpieczenie jest niezbędne dla lekarza stażysty? Które polisy z szerokiej oferty dostępnej na rynku warto wykupić?
Co może lekarz stażysta?
Dla przypomnienia, kiedyś lekarz na czas stażu otrzymywał tzw. ograniczone Prawo Wykonywania Zawodu. Obecnie jest to PWZ upoważniające do wykonywania zawodu lekarza w celu i na czas odbycia stażu podyplomowego, wyłącznie w miejscu jego odbywania. Ponadto, lekarz stażysta powinien pracować pod nadzorem lekarza, który który posiada tytuł specjalisty, skończył moduł podstawowy lub 3 rok szkolenia specjalizacyjnego albo zdał Państwowy Egzamin Modułowy [1]. W rzeczywistości, zakres obowiązków lekarza stażysty często nie zależy wyłącznie od obowiązujących przepisów, ale także od warunków i zwyczajów panujących w miejscu odbywania stażu. Również pandemia COVID-19 i braki kadrowe przyczyniają się do tego, że wielu stażystów posiada duży zakres kompetencji i zadań, które wykonuje samodzielnie. Dlaczego te kwestie są istotne w kontekście ubezpieczeń? Większa samodzielność i zakres obowiązków to także większa odpowiedzialność.
Zadania, do których uprawniony jest lekarz stażysta [1]:
- badanie przedmiotowe i podmiotowe pacjentów,
- udzielanie porad lekarskich po konsultacji z opiekunem,
- wydawanie zleceń lekarskich po konsultacji z opiekunem,
- wydawanie skierowań na badania laboratoryjne oraz inne badania diagnostyczne, a po uzgodnieniu z opiekunem, także na badania stwarzające podwyższone ryzyko dla pacjenta,
- samodzielne stosowanie zleconych przez lekarza posiadającego PWZ na czas nieokreślony metod diagnostycznych i leczniczych, których praktyczna umiejętność została stwierdzona przez opiekuna,
- stosowanie metod diagnostycznych i leczniczych stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta oraz wykonywania zabiegów operacyjnych objętych programem stażu podyplomowego razem z lekarzem posiadającym PWZ na czas nieokreślony,
- prowadzenie historii choroby i innej dokumentacji medycznej we współpracy z opiekunem,
- udzielanie informacji o stanie zdrowia pacjenta,
- zlecanie czynności pielęgnacyjnych,
- doraźne podanie lub zlecenia podania pacjentowi leków w stanach nagłych, a jeżeli są to leki silnie lub bardzo silnie działające – po zasięgnięciu, w miarę możliwości, opinii innego lekarza,
- stwierdzanie zgonu,
- wystawianie recept, z wyłączeniem recept „pro auctore” i „pro familiae”, oraz wydawania opinii i orzeczeń lekarskich po uzgodnieniu ich treści z opiekunem,
- pełnienie dyżurów medycznych z lekarzem pełniącym dyżur samodzielnie.
Ubezpieczenie OC
Lekarze stażyści są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę. Oznacza to, że w przypadku roszczeń pacjenta lub jego rodziny odpowiedzialność cywilną za nieumyślną szkodę wyrządzoną przez lekarza ponosi podmiot leczniczy [2]. Co prawda, pracodawca może żądać od pracownika zwrotu kosztów, ale jedynie do wysokości jego trzymiesięcznego wynagrodzenia [2].
Czy to oznacza, że wykupienie przez lekarza stażystę dodatkowego indywidualnego ubezpieczenia OC nie ma sensu? Absolutnie nie! Odpowiednio dobrana polisa OC chroni ubezpieczonego także w życiu prywatnym, a w końcu nie samą pracą żyje człowiek. Można również zdecydować się na wyższą sumę gwarancyjną, która stanowi zabezpieczenie majątku lekarza w przypadku, gdy wartość roszczeń pacjenta przekroczy przewidzianą przez prawo minimalną sumę gwarancyjną.
Podczas stażu podyplomowego często część staży cząstkowych odbywa się poza szpitalem zatrudniającym danego lekarza. W takich przypadkach zdarza się, że szpital przyjmujący lekarza wymaga od niego przedstawienia umowy ubezpieczenia OC. OIL w Warszawie przedstawiła stanowisko, że ubezpieczenie lekarza podczas stażu zewnętrznego jest obowiązkiem jednostki kształcącej [3]. Natomiast według Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego należy to do obowiązku lekarza, przynajmniej w przypadku lekarzy rezydentów [3]. W obliczu braku jasnych zasad, rozbieżności prawnych i męczącej biurokracji z tym związanej, wygodniej jest w takich przypadkach posiadać indywidualną polisę OC.
Ochrona HIV/WZW
Pracownicy ochrony zdrowia są narażeni na zwiększone ryzyko zakażenia m.in. HIV, HBV czy HCV. Każdego roku na świecie około 3 mln pracowników ochrony zdrowia jest narażonych na ekspozycję zawodową na wirusy krwiopochodne, z czego 2 mln dotyczą HBV, 900 tys. – HCV, a 170 tys. – HIV [4]. W Polsce rocznie aż 25% pielęgniarek i 18% lekarzy wykazuje ponad 10 przypadków ekspozycji na materiał potencjalnie zakaźny [4].
Statystyki te stanowią przekonujący argument, aby pomyśleć o ubezpieczeniu HIV/WZW. W przypadku narażenia zawodowego polisa umożliwia zapewnienie ochrony przed skutkami ekspozycji na materiał zakaźny, zwrot kosztów leczenia lub uzyskanie świadczeń związanych z zakażeniem.
Ochrona prawna
Należy pamiętać, że w przypadku spraw karnych, podczas postępowania przygotowawczego przesłuchiwani są wszyscy, którzy mieli styczność z pacjentem. Lekarze stażyści nie będą tutaj wyjątkiem. Wezwanie na przesłuchanie, nawet jeżeli “tylko” w charakterze świadka, nie jest niczym przyjemnym. Dlatego analogicznie do zwrócenia się z pytaniami i wątpliwościami do opiekuna stażu na oddziale, warto mieć możliwość zasięgnięcia porady specjalistów w zakresie prawa. Kompleksowe oferty pomocy prawnej zawierają np. wideokonsultacje z adwokatem, radcą prawnym lub doradcą podatkowym, możliwość uzyskania pisemnej opinii prawnej czy zwrot kosztów w przypadku spraw sądowych.
Ubezpieczenie NNW
Zaczynając pracę kliniczną, wielu lekarzy zaczyna sobie uświadamiać, jak powszechne, a często nieprzewidywalne w skutkach, są wypadki i choroby. W 2020 r. stwierdzono w Polsce 6959 wypadków przy pracy wśród pracowników opieki zdrowotnej i pomocy społecznej, co daje 7,74 wypadków w przeliczeniu na 1000 pracujących [5]. Warto zadbać aby ubezpieczenie NNW było dostosowane do specyfiki pracy w ochronie zdrowia. Możliwe jest również rozszerzenie zakresu polisy na małżonka lub partnera życiowego lub uwzględnienie pakietu pakiet Assistance, który może zawierać transport medyczny, pomoc po hospitalizacji czy pomoc medyczną za granicą. Wszystkie te zalety zawiera INTER Medyk Life – przygotowane specjalnie dla pracowników ochrony zdrowia ubezpieczenie na życie ze świadczeniem z tytułu niezdolności do pracy.
Podsumowanie
Już na początku pracy zawodowej warto zadbać o poczucie bezpieczeństwa i komfort psychiczny. INTER Polska chce pomóc lekarzom wchodzącym w świat medycyny poprzez przygotowanie dostosowanej do nich kompleksowej oferty ubezpieczeń. W pakiecie INTER Lekarz oprócz OC obowiązkowego i dobrowolnego, można zawrzeć takie elementy jak ochrona prawna, ochrona HIV/WZW oraz ubezpieczenie w czasie podróży. Do lekarza należy decyzja, który wariant będzie najbardziej dostosowany do jego potrzeb. Więcej informacji znajdziesz tutaj.
Powodzenia!
Referencje
- Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty.
- https://izba-lekarska.pl/odpowiedzialnosc-cywilna-lekarza-w-zaleznosci-od-podstaw-udzielenia-swiadczen-zdrowotnych/ (ostatni dostęp: 07.09.2021)
- https://izba-lekarska.pl/monitor-lekarski/koszty-nieobowiazkowych-ubezpieczen-po-stronie-rezydentow/ (ostatni dostęp: 07.09.2021)
- Agnieszka Dyk-Duszyńska. Ekspozycja zawodowa pracowników medycznych na wirusy zapalenia wątroby typu B (HBV) i C (HCV) oraz ludzki wirus niedoboru odporności (HIV). Poznań 2013
- Wypadki przy pracy w 2020 roku – dane wstępne GUS (stan na 21.03.21)