Staż podyplomowy to ważny etap kariery lekarza, nierzadko decydujący o wyborze przyszłej ścieżki zawodowej. Warto zatem dopiąć wszystko na ostatni guzik. Dzięki poradom zebranym w artykule dowiesz się o obowiązkach, kompetencjach i odpowiedzialności spoczywającej na ramionach lekarza stażysty. Znajomość powyższych wskazówek pomoże płynnie i bezproblemowo pokonać ostatnią prostą na drodze do pełnego PWZ.
Kompetencje lekarza stażysty i samodzielność w pracy
W celu sprostania wymogom ustawowym, stażyści, bo tak nazywani są lekarze odbywający staż podyplomowy [1], nabywają szerokie uprawnienia z zakresu udzielania świadczeń zdrowotnych. Należą do nich, m.in. prowadzenie dokumentacji, wypisywanie recept czy dyżurowanie. Na powyższych kompetencjach ciążą jednak pewne ograniczenia, a mianowicie: lekarz może udzielać świadczeń jedynie w miejscu odbywania stażu, a część z nich musi być wykonywana pod nadzorem lub za zgodą opiekuna stażu – oczywiście od tej reguły są pewne wyjątki, o których więcej piszemy poniżej.
Do kompetencji lekarza stażysty wykonywanych pod nadzorem opiekuna stażu zalicza się:
- udzielanie porad lekarskich,
- wydawanie zleceń lekarskich,
- wydawanie skierowań na badania laboratoryjne i diagnostyczne stwarzające podwyższone ryzyko dla pacjenta,
- prowadzenie historii choroby oraz innej dokumentacji medycznej,
- wydawanie opinii i orzeczeń lekarskich.
Wyjątkiem są czynności, które lekarz może wykonywać samodzielnie, a także czynności, które nie wymagają nadzoru kierownika stażu, natomiast wymagają obecności drugiego lekarza. W takim przypadku musi to być lekarz posiadający PWZ na czas nieokreślony.
W zakresie kompetencji lekarza stażysty leży samodzielnie wykonywanie następujących czynności:
- badanie przedmiotowe i podmiotowe pacjentów,
- udzielanie informacji o stanie zdrowia pacjenta,
- zlecanie czynności pielęgnacyjnych,
- stwierdzanie zgonu,
- wystawianie recept (z wyłączeniem recept „pro auctore” i „pro familiae”),
- doraźne podanie lub zlecenie podania pacjentowi leków w stanach nagłych (podanie leków silnie działających wymaga w miarę możliwości zasięgnięcia opinii innego lekarza).
W towarzystwie drugiego lekarza lekarz stażysta może:
- wykonywać zabiegi operacyjne objęte programem stażu podyplomowego,
- pełnić dyżury medyczne.
Lekarz stażysta uprawniony jest do nieporównywalnie szerszego wachlarza czynności niż za czasów studiów. Niestety, powyższym kompetencjom towarzyszą również obowiązki i odpowiedzialność, spoczywające na ramionach lekarza podczas stażu podyplomowego.
Obowiązki lekarza stażysty – czyli o czym pamiętać na początku, w trakcie i na końcu stażu
O obowiązkach lekarza stażysty przeczytać można w oświadczeniu Okręgowej Izby Lekarskiej [2]. Wymienia ona następujące czynności:
– prowadzenie karty stażu oraz wypełnienie ankiety,
– zapoznanie się z obowiązkami i uprawnieniami wynikającymi z ustawy oraz przepisami regulującymi odbywanie stażu i ramowym programem.
W świetle Ustawy o zawodzie lekarza [1], wyszczególnione powyżej obowiązki wynikają z ramowego programu stażu podyplomowego, miejsca zatrudnienia oraz przynależności do Okręgowej Izby Lekarskiej.
Obowiązkiem lekarza stażysty jest realizacja programu stażu oraz zaliczenie kolokwiów i sprawdzianów. W celu realizacji programu lekarz musi odbyć staż z dziedzin określonych ramowym programem stażu. Wyszczególniony jest w tym miejscu również czas, jaki lekarz musi spędzić pracując na danym oddziale. Staż lekarza trwa łącznie 13 miesięcy (w tym 22 dni urlopu). Lekarz pełni funkcje w wymiarze 7 godzin i 35 minut dziennie oraz dyżury w liczbie 1 dyżuru (w wymiarze 10 godzin i 5 minut) lub 2 dyżurów (w wymiarze odpowiednio 5 godzin oraz 5 godzin i 5 minut) w tygodniu [3].
W ramach podpisanej umowy o pracę, która jest niezbędna do odbycia stażu, należy dopiąć formalności ze strony pracodawcy. Są to:
- odbycie szkolenia BHP, epidemiologicznego i ochrony przeciwpożarowej,
- wizyta u lekarza medycyny pracy w miejscu odbywania stażu.
Częścią stażu podyplomowego lekarza są również kursy cząstkowe. Organizowane są one z ramienia Okręgowej Izby Lekarskiej, która informuje jej członków o terminach odbywania poszczególnych kursów.
Na zakończenie stażu lekarz zobowiązany jest do złożenia karty stażu, wypełnienia ankiety oceniającej oraz przedłożenia wyniku zdanego egzaminu LEK celem uzyskania pełnego PWZ.
Ryzyko i odpowiedzialność na czas stażu
Charakter pracy na stażu, a także samodzielność lekarza stażysty nierozłącznie wiążą się z ryzykiem popełnienia wszelkiego rodzaju błędów, w tym medycznych. Mogą one skutkować uszczerbkiem na zdrowiu pacjenta, a w konsekwencji pociągnięciem do odpowiedzialności cywilnej.
Ubezpieczenie
Wyjściem dla lekarza stażysty jest ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej, które lekarz nabywa w chwili podpisania umowy. Umowa o pracę przenosi odpowiedzialność cywilną na pracodawcę, obciążając go ewentualnymi roszczeniami ze strony pacjenta.
Pakiet INTER Lekarz
INTER Polska wychodzi naprzeciw potrzebom lekarzy wkraczających w świat medycyny z ofertą INTER Lekarz. Pakiet obejmuje ubezpieczenie OC aktywne w miejscu i poza miejscem odbywania stażu, dostęp do Asysty Prawnej oraz ubezpieczenia od HIV/WZW i NNW.
Lekarz stażysta, ze względu na charakter odbywanych praktyk i ekspozycji na materiał biologiczny jest narażony na ryzyko zakażenia HIV, HBV czy HCV. Ubezpieczenia INTER Polska HIV/WZW oraz NNW pozwalają m.in. pokryć koszty poekspozycyjne oraz koszty związane z nieszczęśliwymi wypadkami lub nagłą chorobą.
Celem uzyskania dodatkowych informacji, zachęcamy do kontaktu z naszym Agentem INTER. W sposób szczegółowy wyjaśni on zakres ubezpieczenia wybranej polisy i pomoże dobrać pakiet najbardziej odpowiadający potrzebom lekarza stażysty.
Powodzenia na stażu!
Referencje:
1. Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty Dz.U. z 2018 r. poz. 617
2. „Organizacja i przebieg stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty” https://dilnet.wroc.pl/rejestr-lekarzy/staz-podyplomowy/organizacja-i-przebieg-stazu-podyplomowego-lekarza-i-lekarza-dentysty(ostatni dostęp 17.09.2022)3. „Staż podyplomowy lekarzy i lekarzy dentystów” https://www.gov.pl/web/zdrowie/staz-podyplomowy-lekarzy-i-lekarzy-dentystow (ostatni dostęp 17.09.2022)