Myślenie, że rak nas nie dotyczy, może być zgubne. Nowotwory atakują niezależnie od wieku, płci, miejsca pracy. Ryzyko zachorowania z roku na rok wzrasta, dlatego warto zrobić badania profilaktyczne.
„Przed całym światem stoją wielkie wyzwania związane z sytuacją epidemiologiczną i demograficzną. Prognozy Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wskazują na podwojenie liczby nowych zachorowań na nowotwory w ciągu najbliższych 15-20 lat. Rak staje się głównym zabójcą ludzi w XXI wieku” – czytamy w apelu Polskiej Unii Onkologii skierowanym do całego środowiska onkologicznego z okazji XX Światowego Dnia Walki z Rakiem 2020.
Przypomniano w nim, że każdy obywatel zgodnie z Kartą Paryską powinien mieć zapewniony równy dostęp do nowoczesnych kompleksowych świadczeń diagnostyczno-leczniczo-rehabilitacyjnych z zakresu onkologii. „W naszym kraju pomimo poprawy wyników leczenia w okresie ostatnich 20 lat (z 30% do 48% przeżyć wieloletnich) nadal średnie wskaźniki przeżycia są niższe o 10-15 punktów procentowych od uzyskiwanych w większości krajów Unii Europejskiej” – podkreślono.
Zachorowania problemem rodzinnym, społecznym i ekonomicznym
W raporcie „Rak piersi w Polsce – leczenie to inwestycja” autorzy podkreślają, że choroba dotyka coraz młodsze kobiety, rozwijając się wówczas u osób w pełni aktywnych w życiu zawodowym i rodzinnym. U kobiet w wieku 20-49 lat zachorowalność na raka piersi wzrosła prawie dwukrotnie w ciągu ostatnich 30 lat.
Ze względu na rosnącą liczbę zachorowań oraz coraz młodszy wiek chorych, problem zachorowań na raka staje się problemem społecznym i ekonomicznym. Wpływa on negatywnie nie tylko na życie chorych i ich rodzin, ale również na ekonomikę ochrony zdrowia i zjawiska gospodarcze w szerszym ujęciu – podkreślają autorzy raportu.
Według danych Krajowego Rejestru Nowotworów w 2017 roku choroby nowotworowe różnego typu zdiagnozowano u ponad 165 tys. Polek i Polaków. To ponad 6 tys. więcej chorych w porównaniu z 2014 rokiem. Co więcej, eksperci prognozują takie tempo wzrostu zachorowań w kolejnych latach. Według szacunków, w 2029 roku nowotwory zostaną wykryte u 220 tys. Polaków.
W krajach o wysokiej jakości opieki zdrowotnej rak piersi jest chorobą przewlekłą
Kluczem do zmian jest edukacja, prewencja i profilaktyka nowotworowa. Ważna jest także realizacja Narodowej Strategii Onkologicznej zgodnie z Ustawą z dnia 26 maja 2019 r. przygotowaną z inicjatywy Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i planowaną do realizacji w latach 2020-2030.
W raporcie „Rak piersi w Polsce – leczenie to inwestycja” wyraźnie podkreślono, że w krajach o wysokiej jakości opieki zdrowotnej rak piersi jest głównie chorobą przewlekłą, w krajach o niskiej jakości – głównie śmiertelną. „W tym zakresie Polki mają nadal istotnie niższe szanse na przeżycie pierwszych pięciu lat po zdiagnozowaniu raka piersi niż większość Europejek. Uwzględniając wszystkie te powody, wydaje się, że osiągniecie w Polsce standardów profilaktyki i leczenia raka piersi na poziomie europejskim pozwoli na uzyskanie stosunkowo dużej poprawy efektów zdrowotnych i społecznych, także w porównaniu z innymi obszarami diagnostyki i terapii” – napisano w raporcie.
Kampanie, wsparcie pracodawców, pakiety zdrowotne
W promocje profilaktyki angażują się aktorzy, muzycy, ale i lekarze. Nie dalej jak na przełomie roku 12 lekarek ze Śląskiej Izby Lekarskiej wzięło udział w odważnej sesji fotograficznej, której efektem jest kalendarz „ŚILne kobiety 2020”. Kalendarz ma przypominać kobietom, że przez 365 dni w roku mają dbać o własne ciała i zdrowie.
– Zaangażowaliśmy się w tę akcję, gdyż głęboko wierzymy w profilaktykę. To właśnie badania profilaktyczne są bazą naszego ubezpieczenia zdrowotnego, które chce mieć w swoim pakiecie coraz więcej „zdrowych firm”. Pracodawcy zrozumieli, że zdrowy pracownik jest efektywny i obecny w pracy – mówi Beata Rosiak, Dyrektor Biura Ubezpieczeń Zdrowotnych INTER Polska. Dodaje, że kroki w profilaktyce można stawiać stopniowo, zacząć np. od badań krwi. Badaniom warto poddać się niezależnie od wieku.
Źródła:
Polska Unii Onkologii, puo.pl, styczeń 2020 r.
Uczelnia Łazarskiego, „Rak piersi w Polsce – leczenie to inwestycja”, Warszawa 2014 r.
Krajowy Rejestr Nowotworów, „Nowotwory złośliwe w Polsce” 2017 r.