Od 4 marca 2020 r., kiedy to potwierdzono wystąpienie pierwszego przypadku koronawirusa w Polsce, sytuacja epidemiologiczna w kraju cały czas się pogarsza. Personel medyczny codziennie zderza się z nową sytuacją – zamykane są przychodnie, odwoływane wizyty, szpitale przekształcane są w szpitale zakaźne. Jakie obowiązki nakłada na lekarzy, pielęgniarki i przedstawicieli innych zawodów medycznych ustawodawca?
Przypomnijmy, do najważniejszych rozwiązań adresowanych do środowiska medycznego i wprowadzonych na mocy Specustawy z dnia 8 marca 2020 r. oraz ściśle związanej z nią ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych, należą :
- Obowiązek pouczenia. Lekarz, pielęgniarka lub położna, którzy podejrzewają lub rozpoznają zakażenie, są obowiązani pouczyć o środkach służących zapobieganiu przeniesieniu zakażenia na inne osoby oraz o obowiązku poddania się badaniom sanitarno-epidemiologicznym.
- Obowiązek podjęcia działań zapobiegających szerzeniu się zachorowań. Placówki medyczne oraz lekarze powinni m.in. :
- skierować osobę podejrzaną o zakażenie do szpitala specjalistycznego zapewniającego izolację i leczenie tej osoby oraz niezwłocznie poinformować szpital o tym fakcie;
- zorganizować transport uniemożliwiający przeniesienie zakażenia na inne osoby;
- niezwłocznie powiadomić państwowego powiatowego inspektora sanitarnego właściwego dla miejsca podejrzenia/rozpoznania choroby o podjętych działaniach (ważny wyjątek od tajemnicy medycznej).
- Zalecenia wydawane przez NFZ dotyczące ograniczenia lub czasowego zawieszenie udzielania świadczeń wykonywanych planowo. W każdym przypadku odroczenia terminu udzielenia świadczenia, a szczególnie w razie podjęcia decyzji o zawieszeniu udzielania świadczeń należy ocenić i wziąć pod uwagę uwarunkowania i ryzyka dotyczące stanu zdrowia pacjentów i prawdopodobieństwo jego pogorszenia. Placówki mające podpisane kontrakty z NFZ-em o ograniczeniu lub zawieszeniu udzielania świadczeń powinny na bieżąco informować wojewódzkie oddziały funduszu.
- Czasowe ograniczenie wybranych praw pacjenta. Kierownik podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych lub upoważniony przez niego lekarz może ograniczyć korzystanie z niektórych praw pacjenta (m.in. prawa do dodatkowej opieki i prawa do osobistego kontaktu z innymi osobami). W czasie obowiązywania zakazu pacjentom przebywającym w placówce należy umożliwić inne formy nawiązania kontaktu np. telefoniczne.
- Główny Inspektor Sanitarny oraz upoważnieni przez niego wojewódzcy inspektorzy sanitarni otrzymali szerokie prawo do wydawania m.in. osobom prawnym czy osobom fizycznym decyzji nakładających obowiązki podjęcia określonych czynności zapobiegawczych lub kontrolnych oraz żądać od nich informacji w tym zakresie. W praktyce oznacza to że, każdy podmiot udzielający świadczeń oraz każda osoba wykonująca zawód medyczny może zostać zobowiązana do wykonywania określonych czynności związanych z przeciwdziałaniem wirusowi.
- Znaczne ograniczenie formalizmu decyzji służących walce z epidemią. Prezes Rady Ministrów może wydawać polecenia obowiązujące osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz przedsiębiorców. Polecenia te są wydawane w drodze decyzji administracyjnej, podlegają natychmiastowemu wykonaniu z chwilą ich doręczenia lub ogłoszenia oraz nie wymagają uzasadnienia.
- Minister Zdrowia otrzymał nowe uprawnienia. Może nałożyć obowiązek wykonania określonego zadania w związku z przeciwdziałaniem COVID-19 na podmiot leczniczy, którego jedynym albo większościowym udziałowcem/ akcjonariuszem jest Skarb Państwa. Obowiązek ten może dotyczyć m.in. zmian w strukturze organizacyjnej podmiotu leczniczego lub przekazania produktów leczniczych, wyrobów medycznych oraz sprzętu medycznego, w celu zapewnienia kontynuacji udzielenia świadczeń zdrowotnych w innym podmiocie leczniczym.
Paweł Strzelec
radca prawny
Jeżeli chcesz skorzystać z produktów ubezpieczeniowych (m.in. Ochrona Prawna) oferowanych przez TU INTER Polska S.A., przejdź do zakładki Kontakt i umów się z naszym Agentem bądź zamów on-line: Kliknij tutaj.