Bezpieczna pielęgniarka i położna – zlecenia lekarskie w czasie epidemii

Bezpieczna pielęgniarka i położna – zlecenia lekarskie w czasie epidemii

Stan epidemii znacząco wpłynął na warunki pracy w placówkach medycznych. Braki kadrowe, niedobór środków ochrony osobistej, przemęczenie i stres, chaos organizacyjny, to tylko niektóre z czynników znacząco obniżających komfort pracy pielęgniarek i położnych. Pomimo ekstremalnych wyzwań jakie niesie ze sobą groźna epidemia, bezpieczeństwo prawne pielęgniarki i położnej nie może zostać zachwiane. Jednymi z ważniejszych czynników mających bezpośredni wpływ na to bezpieczeństwo są zasady przyjmowania i realizacji zleceń lekarskich. Warto je sobie przypomnieć:

  1. Pielęgniarki i położne wykonują samodzielne zawody medyczne. Oznacza to, że ponoszą odpowiedzialność za wszystkie wykonywane czynności, także te podejmowane w ramach realizacji zleceń lekarskich.
  2. Stan epidemii nie zwalnia z obowiązku realizacji zleceń lekarskich na zasadach określonych w przepisach prawa.
  3. Fundamentalną zasadą pozostaje realizacja zleceń wydanych na piśmie. Pielęgniarka i położna wykonują zlecenia lekarskie zapisane w dokumentacji medycznej (art.15 ust.1 ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej).
  4. Aby można było prawidłowo zrealizować zlecenie, powinno ono:

    • być zapisane czytelnie

  • zawierać wszystkie potrzebne dane i wskazania (m.in. datę sporządzenia zlecenia, nazwę leku, postać leku, dawkę, drogę podania, czas podania, podpis osoby zlecającej itp.) .
  1. W przypadku uzasadnionych wątpliwości pielęgniarka i położna mają prawo domagać się od lekarza, który wydał zlecenie, by uzasadnił potrzebę jego wykonania.
  2. Obowiązek pisemnego wydawania przez lekarza zleceń nie dotyczy tych wykonywanych w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego pacjenta. Podstawą umożliwiającą  realizację zlecenia ustnego, stanowi nie tylko stan zagrożenia zdrowia pacjenta, ale również sytuacja nagłego pogorszenia się stanu zdrowia pacjenta. Po udzieleniu świadczenia w stanie nagłym należy zadbać, aby lekarz wpisał wydane ustnie zlecenie do dokumentacji medycznej (karty zleceń).
  3. Przepisy umożliwiają pielęgniarce i położnej odmowę wykonania zlecenia lekarskiego niezgodnie z ich sumieniem lub z zakresem posiadanych kwalifikacji.  Warunkiem skorzystania z tego prawa jest niezwłoczne podanie przyczyny odmowy na piśmie przełożonemu lub osobie wydającej zlecenie.
  4. Niektóre z przeszkód uniemożliwiających wykonanie zlecenia lekarskiego:
  • narażenie życia i zdrowia pacjenta na skutek realizacji nieprawidłowo wydanego zlecenia lekarskiego (np. nieprawidłowo oznaczone dane pacjenta uniemożliwiające prawidłową  identyfikację chorego, nieczytelna nazwa leku, nieprawidłowa dawka leku, błędnie oznaczona droga podania leku,  pacjent zgłasza uczulenie na dany lek);
  • brak posiadania kwalifikacji wymaganych do realizacji świadczenia uzyskanych w czasie kształcenia podyplomowego tzn. w czasie kursów specjalistycznych, kwalifikacyjnych czy też specjalizacji (np. wykonywanie szczepień ochronnych, instrumentowanie do zabiegów operacyjnych, podawanie leków cytostatycznych);
  • naruszenie praw pacjenta w związku z realizacją zlecenia lekarskiego (np., podanie leku lub pobranie materiału biologicznego przy wyraźnym sprzeciwie pacjenta);
  • brak podpisu lekarza zlecającego.

 

Pamiętajmy, że wykonanie zlecenia mimo istnienia powyższych przeciwwskazań może skutkować odpowiedzialnością prawną (cywilną, zawodową a nawet karną) lekarza, ale także pielęgniarki/położnej, jako samodzielnego członka zespołu terapeutycznego. Ryzyko tej odpowiedzialności będzie znacząco wyższe jeżeli skutkiem wykonania nieprawidłowego zlecenia będzie uszczerbek na życiu lub zdrowiu pacjenta.

Szczególnie w czasie epidemii, pielęgniarka zobligowana jest zgłaszać lekarzowi wszystkie problemy związane z wykonaniem zleceń (np. zbyt dużą liczbę przyjmowanych pacjentów, braki w zakresie środków ochrony osobistej, problemy z izolacją osób podejrzanych o zakażenie). Dla celów dowodowych najpoważniejszych zgłoszeń dobrze jest dokonywać na piśmie.

Przy ogromnym przeciążeniu personelu medycznego obowiązkami zawodowymi może czasami pojawiać się pokusa naginania reguł wydawania i realizacji zleceń medycznych, jako zbyt czasochłonnych i formalistycznych. Nie można jednak tracić z pola widzenia tego, że reguły te są ważną gwarancją bezpieczeństwa świadczeń  zdrowotnych zarówno dla pacjentów, jak i osób wykonujących zawody medyczne. Realizacja powyższych zasad będzie miała kluczowe znaczenie przy ocenie prawidłowości działań kadry medycznej dokonywanej w przyszłości, także tej odległej od momentu ustania stanu epidemii.

Paweł Strzelec

radca prawny

Wróć na górę

Poznaj naszą ofertę

Zamów rozmowę
Ubezpieczenie zawodu
Majątek i podróż
Życie i zdrowie
Podmiot leczniczy, apteka, firma
Studenci
  • Lekarz stażysta w pracy - ubezpieczenie zdrowotne Inter Polska

    Lekarz

    Ubezpieczenia zawodowe dedykowane dla lekarzy, które zabezpieczą przed finansowymi konsekwencjami błędów medycznych. W ofercie: OC, Ochrona Prawna, Ekspozycja na HIV/WZW.

    Ubezpieczenie zawodowe dla Lekarzy
  • Lekarz dentysta w gabinecie - ubezpieczenie medyczne Inter Polska

    Lekarz Dentysta

    Oferta ubezpieczeń z OC, Ochroną Prawną, Ekspozycją na HIV/WZW wraz z dodatkowymi klauzulami specjalnie dla zawodu dentysty (np. Stomatologiczna medycyna estetyczna).

    Ubezpieczenie dla Lekarza Dentysty
  • Pielęgniarka przy pracy - specjalistyczne ubezpieczenie Inter Polska

    Pielęgniarka i Położna

    Zabezpieczenie wszystkich sfer życia zawodowego dla Pielęgniarek i Położnych – od OC po Ochronę prawną i Ekspozycję na HIV/WZW.

    Ubezpieczenia dla pielęgniarek ✔️
  • Fizjoterapeuta - oferta ubezpieczeń zdrowotnych Inter Polska

    Fizjoterapeuta

    Oferta dostosowana do realiów i wyzwań pracy Fizjoterapeuty, a także do rodzaju udzielanych świadczeń i formy wykonywania zawodu.

    Ubezpieczenia dla fizjoterapeutów ✔️
  • Ratownik medyczny podczas pracy - ubezpieczenie zdrowotne Inter Polska

    Ratownik Medyczny

    Ubezpieczenia przygotowane specjalnie dla Ratowników Medycznych i Ratowników Kwalifikowanej Pierwszej Pomocy. Ochrona w życiu zawodowym i prywatnym.

    Ubezpieczenia dla ratowników medycznych
  • Ubezpieczenie OC Dobrowolne Ochrona Prawna HIV/WZW dla Lekarza

    Lekarz Stażysta

    Ubezpieczenie dla lekarzy rozpoczynjących  pracę w zawodzie Lekarza i są na stażu dopasowaliśmy ofertę - od OC Dobrowolnej po Ochronę Prawą Ekspozycję HIV/WZW.

    Lekarz Stażysta
  • Diagnosta laboratoryjny - ubezpieczenie zdrowotne i wsparcie zawodowe Inter Polska

    Diagnosta Laboratoryjny

    Ochrona ubezpieczeniowa dopasowana do zawodu Diagnosty: OC – w zależności od formy wykonywania zawodu, Ochrona prawna, ochrona HIV/WZW.

    Diagnosta Laboratoryjny
  • Ubezpieczenie domu i mieszkania dla lekarzy - oferta Inter Polska

    Dom i mieszkanie dla lekarzy i lekarzy dentystów

    Ubezpieczenie nieruchomości od wszystkich ryzyk, zawierające m.in.: bezgotówkową organizację remontu czy naprawę sprzętu.
    Teraz ze zniżką aż 35%!

    Lekarz Nieruchomości
  • ubezpieczenie dla domu lub mieszkania lekarza kompleksowe

    Dom i mieszkanie dla medyków

    Ubezpieczenie domu lub mieszkania dla przedstawicieli zawodów medycznych z możliwością rozszerzenia o klauzulę Agresji Pacjenta.
    Teraz ze zniżką aż 35%!

    Dom i mieszkanie dla medyków
  • Personel medyczny analizujący wyniki - ubezpieczenie zdrowotne Inter Polska

    Dom i mieszkanie

    INTER Lokum to kompleksowe ubezpieczenie domu lub mieszkania z możliwością wyboru między ubezpieczeniem od wszystkich ryzyk (All Risk) lub tylko od wybranych.

    Indywidualne ubezpieczenie domu i mieszkania
  • ubezpieczenie podróży dla medyków lekarzy zawodów medycznych

    Ubezpieczenie podróży INTER Tour 365

    Ubezpieczenie podróży na cały rok, na cały świat, dla wszystkich przedstawicieli zawodów medycznych i studentów.

    Ubezpieczenie podróżne
  • Profesjonalna opieka medyczna - oferta ubezpieczeń Inter Polska

    Życie i zdrowie Medyków

    Ubezpieczenie dopasowane do specyfiki wykonywanego zawodu medycznego.
    Ochrona ubezpieczeniowa dla Ciebie i bliskich.
    Pakiet Assistance.

    Ubezpieczenie życia i zdrowia medyków
  • Personel medyczny w szpitalu - ubezpieczenie zdrowotne Inter Polska

    Prywatne ubezpieczenie zdrowotne

    Prywatne ubezpieczenie zdrowotne INTER Vision zapewni Ci dostęp do opieki medycznej na najwyższym poziomie, w komfortowych warunkach i w dogodnym dla Ciebie terminie.

    Pakiet VISION w Ofercie Indywidualnej
  • Podmiot leczniczy - specjalistyczne ubezpieczenie Inter Polska

    Podmiot Leczniczy

    Ubezpieczenia dedykowane Podmiotom leczniczym. W zakresie: OC, Asysta i Ochrona Prawna, Ekspozycja na HIV/WZW z NNW.

    Ubezpieczenia dla podmiotów leczniczych
  • Ubezpieczenie podmiotu leczniczego eksperyment medyczny

    Ubezpieczenie Eksperymentu Medycznego

    Obowiązkowe ubezpieczenie OC dla podmiotów przeprowadzających lecznicze lub badawcze eksperymenty medyczne.

    Ubezpieczenia dla eksperymentów medycznych ✔️
  • Ubezpieczenie majątkowe INTER Partner dla podmiotu leczniczego, praktyki i aptek

    INTER Partner dla Medycyny

    Ubezpieczenie majątkowe INTER Partner dla podmiotu leczniczego, praktyki i aptek. Możliwość wyboru między kompleksowym pakietem a ubezpieczeniem wybranych ryzyk.

    Ubezpieczenie majątku dla medycyny
  • ubezpieczenie zdrowotne dla pracowników firmy benefity pakiety lux med enel-med

    Dla firm od 21 pracowników

    Oferta ubezpieczenia zdrowotnego przygotowana z myślą o większych firmach. Poznaj 4 warianty ubezpieczenia i wybierz ten odpowiadający Waszym potrzebom.

    Dla firm od 21 pracowników
  • Zespół medyczny w szpitalu - ubezpieczenie zdrowotne Inter Polska

    Dla firm od 10 do 20 pracowników

    Kompleksowa oferta grupowego ubezpieczenia zdrowotnego przygotowana dla małych i średnich firm. Sprawdź, jakie korzyści daje grupowe ubezpieczenie zdrowotne w INTER.

    Dla firm od 10 do 20 pracowników
  • Profesjonalne badanie medyczne - ubezpieczenie zdrowotne Inter Polska

    INTER Grupa Plus

    Grupowe ubezpieczenie na życie INTER Grupa Plus jest dedykowane dla firm o różnej strukturze i wielkości. Szeroki zakres świadczeń połączony z assistance medycznym.

    Ubezpieczenia grupowe na życie dla firm